Rehabilitacja po udarze mózgu

Udar mózgu zdarza się coraz częściej, coraz młodszym. Na szczęście też coraz lepiej radzimy sobie z leczeniem udarów, cuda potrafi też zdziałać rehabilitacja po udarze. Ale co zrobić, gdy dla chorego brakuje miejsca na oddziale rehabilitacji neurologicznej lub musi go opuścić zbyt szybko?

Rehabilitacja po udarze może być bardzo skuteczna, ale pod warunkiem, że opiekun wie, na co zwracać uwagę i jak pomagać, aby zminimalizować straty po udarze, a swoim postępowaniem nie szkodzić choremu. Szacuje się, że około 30 procent pacjentów z udarem mózgu bezpośrednio po leczeniu powinno trafić do oddziału rehabilitacji neurologicznej. W praktyce trafia tam zaledwie 15 procent. Reszta jest odsyłana do domu. Oczywiście, każdy pacjent ma prawo do rehabilitacji w warunkach domowych, ale główny ciężar opieki spada na najbliższych. Opiekując się chorym po udarze mózgu, trzeba pamiętać, że zwykle, w mniejszym lub większym stopniu, niedowład dotyczy połowy całego ciała: twarzy, przełyku, podniebienia, języka, tułowia, stawu barkowego. Może to być przyczyną nie tylko problemów z poruszaniem się, ale także kłopotów z przełykaniem, piciem czy mówieniem.

Typy udaru

Udar niedokrwienny

• • Udar niedokrwienny mózgu jest wywołany zamknięciem lub zwężeniem światła naczyń wewnątrzmózgowych albo doprowadzających krew do mózgu lub występuje wskutek zaburzeń hemodynamicznych powodujących spowolnienie przepływu mózgowego.
  • Prowadzi to do zaburzenia utlenowania oraz odżywiania komórek nerwowych mózgu a w następstwie do ich obumarcia. Obszar niedokrwienia zależy od wielkości zablokowanego naczynia.

Udar krwotoczny

• • Udar krwotoczny mózgu powstaje wskutek rozerwania naczynia mózgowego, powodując wynaczynienie krwi w obrębie mózgowia  (powikłanie nadciśnienia tętniczego) lub do przestrzeni podpajeczynówkowej (najczęściej związane z tętniakiem).

oraz TIA (transient ischaemic attack)

• • Przemijające, ogniskowe zaburzenie funkcji neurologicznych spowodowane przemijającym, ostrym niedokrwieniem mózgu, którego obraz kliniczny jest podobny do udaru mózgu. Objawy ustępują w ciągu 24 godzin.

Rehabilitacja po udarze mózgu ma na celu:

• uzyskanie maksymalnej sprawności ruchowej i samodzielności w czynnościach życia codziennego,
• zapobieganie powikłaniom wynikającym z unieruchomienia chorego,
• zmniejszenie ryzyka wystąpienia w późniejszym okresie powikłań ze strony narządu ruchu, np. przykurczów stawowych,
• zmniejszenie ryzyka pojawienia się patologicznych wzorców ruchowych,
• zapobieganie nadmiernej spastyczności lub wiotkości,
• zapobieganie zaburzeniom ortostatycznym,
• wcześniejszy powrót funkcji psychomotorycznych,
• poprawę samopoczucia chorego, co zmniejsza ryzyko utraty poczucia własnej godności i związanej z tym postawy rezygnacji mającej wpływ na ostateczny efekt rehabilitacji.